Els Buitendijk

Els Buitendijk in 1963. Foto genomen door Herman Swalef

Naam	Els Buitendijk
Geboren	Paree, Java, 7 september 1939
Functies	(stem)acteur, omroeper
Bekend van	NCRV
Periode actief	1953-1984
Werkt samen met	Huib Orizand, Bram van Heskes, Paul van der Lek
Media
Gallery	Gallery
Externe info	Officiële website, Hoorspelen bij Beeld en Geluid
Els Buitendijk in de media Oeuvre van Els Buitendijk

Els Buitendijk is (hoorspel)-actrice in hart en nieren. Het liefst staat ze op het toneel, zodat er een optimale wisselwerking is tussen performer en publiek. Jarenlang acteert ze via de NRU in diverse hoorspelen van de verschillende omroepverenigingen. Grote bekendheid verwerft ze echter met werkzaamheden op een heel ander terrein: televisie-omroepster. Als opvolgster van Tanja Koen is Buitendijk zo'n 15 jaar het gezicht van de NCRV.

Buitendijk groeit op in Indonesië; haar vader is werkzaam op een suikerrietplantage op Java. De vroege kinderjaren van Buitendijk worden helaas hard verstoord: als ze anderhalf jaar oud is breekt de oorlog uit. Het gevolg is dat ze de eerste vier jaar van haar leven samen met haar moeder opgesloten zit in een Jappenkamp. Het is een ongelukkige periode van altijd honger hebben en opgesloten zitten. Na de oorlog verhuist het gezin naar Amsterdam en vervolgens naar Overveen waar Buitendijk voor het eerst echt kind kan zijn.

Na de lagere school volgt Buitendijk de MMS in Haarlem. Haar droom is om na de middelbare school naar de toneelschool te gaan, maar dat zien haar ouders niet zitten. Ze begint vervolgens tegen haar zin aan de huishoudschool. Hier wordt de rebelse Buitendijk echter al vrij snel weggestuurd. Niet veel later komt ze in een dagblad een advertentie tegen waarin jonge hoorspelacteurs worden gezocht. Acteren in een hoorspel wordt door de ouders van Buitendijk gezien als een 'veilige middenweg' en de net 17 geworden Buitendijk reageert dan ook van harte.

De auditie is succesvol; Buitendijk komt bij de laatste 10 en mag vervolgens deelnemen aan de cursus. Rolien Nieman helpt de tien overgebleven kandidaten met de teksten en voor de spraaktechniek is er Georgette Rejewski. De komende drie jaar zit Buitendijk iedere dag in Hilversum teksten uit te pluizen en karakters uit te zoeken. Na haar examen speelt ze in het klassieke stuk Jozef in Dothan en treedt ze toe tot de Hoorspelkern van de NRU. Vanaf dat moment is ze te horen in radiohoorspelen van alle omroepen en wordt ze omringd door de 'echte' hoorspelacteurs onder andere Huib Orizand, Bram van Heskes en Paul van der Lek.

In 1963 wordt ze tijdens één van de opnames in de studio gezien door Ab van Roon en Klaas Rol van de NCRV-directie. De twee zoeken een opvolgster voor TV omroepster Tanja Koen en benaderen haar voor een auditie. Buitendijk vindt het aanvankelijk helemaal niets; "Ik ben actrice, geen omroepster". Ze laat zich echter overhalen en gaat uiteindelijk toch naar de auditie. Een week later wordt ze gebeld en krijgt ze te horen dat ze het is geworden. Na drie jaar heeft Buitendijk het wel weer gehad met het omroepen: ze mist de creativiteit. Ze haalt meer voldoening uit het spelen in de hoorspelen dan het opzeggen van een paar zinnen die iemand anders voor haar bedenkt. Ze wil wel graag presenteren voor de omroep, maar in die tijd zijn de regels bij de NCRV strikt: een omroeper is een omroeper en geen presentator.

Na 2 jaar niet te hebben omgeroepen wordt ze in september 1968 door David Koning, hoofd drama NCRV, benadert voor de presentatie van een jeugdprogramma. Buitendijk ziet dit helemaal zitten, maar het lot beslist anders. Koning verongelukt en met hem sneuvelt ook het jeugdprogramma. Na een tijdje niets gedaan te hebben voor de televisie wordt ze in 1972 teruggevraagd door de NCRV om te omroepen aangezien Rieke van Epen het omroepen verruilt voor de presentatie van het programma Hier en nu. Buitendijk blijft omroepen tot 1 januari 1975. Ze blijft als radio-actrice actief.

Creatieve voldoening haalt Buitendijk in die tijd uit de optredens die ze verzorgt met een harpiste. Ze brengt gedichten en verhalen ondersteund door harpmuziek. Een aantal keer verzorgt het duo met hun optreden de dagafsluiting van de NCRV in het programma Meditatief moment. Maar liefst twintig jaar is het duo te zien met optredens door heel het land.

Na haar werk bij de TV is het voor Buitendijk tijd voor iets anders. Bij haar huis bouwt ze een klein theatertje waar ze kinderen lesgeeft in toneelspel. Hoewel dit haar bevalt merkt ze dat ze het acteren zelf mist. Ze besluit daarop weer op te treden. Deze keer gaat ze alleen op pad met een zelfgemaakt programma rond het in 2008 verschenen boek Anna Boom. Met dit project is Buitendijk helemaal in haar element; ze kan er haar creativiteit in kwijt en staat voor een publiek waarmee ze tijdens haar spel contact kan maken.