De nieuwe mens (VPRO)
Periode | 1984 |
Beschikbaar in archief | Beeld&Geluid |
Genre | Documentaire |
Decennia | 1980-1989 |
Lengte | 79' |
Medium | Televisie |
Beschrijving
In deze documentaire vertelt Frank Wiering over zijn ervaringen met de Bhagwan-beweging. In een soort dagboekvorm legt hij uit tot welke ontdekkingen hij kwam terwijl hij optrok met de 'worshippers'. De Bhagwan-beweging heeft zich gevormd rondom de Indische geestelijke leider Shree Rajneesh Bhagwan. Op verschillende plaatsen ter wereld hebben zich communes gevestigd met aanhangers die leven volgens zijn waarden. Zo ook in Nederland, Wiering sluit zich aan bij een commune op de Veluwe en volgt de groep wanneer zij zich aansluiten bij de landelijke commune in Amsterdam. Hij concentreert zich op vier verschillende individuen binnen de groep waar hij regelmatig een praatje mee maakt om meer inzicht te krijgen in hun levenswijze en daarmee ook het ‘Bhagwan-geloof’. De bewoners leven redelijk afgesloten van de buitenwereld, de commune zorgt voor hen en het werk daarbinnen is dan ook hun leven. De volgelingen heten Sanyassins, zij krijgen een nieuwe naam van Bhagwan en dragen rode kleding en een mala (een ketting met daarin een afbeelding van hem). De vier die Wiering volgt zijn twee vrouwen (waarvan één het hoofd van de commune) en twee mannen: Ojas, Preyas, Dassana en Ekanto. Als zij vervolgens naar Amerika gaan, naar Rajneeshpuram, waar Bhagwan verblijft, besluit Wiering ook mee te gaan om Bhagwan zelf in het echt te zien. Hoe meer hij te horen krijgt van de vier aanhangers, hoe zij zochten naar een gevoel van vrijheid en dat vonden in het leven in de commune, hoe meer Wiering zelf ook lijkt te gaan twijfelen of het leven misschien ook iets voor hem zou zijn.
De documentaire is uitgezonden door de VPRO in 1984 in het kader van Dokwerk.
Makers
Regie Frank Wiering
Research en voorbereiding Hermine Ruyvekamp
Camera Jogchem van Dijk
Camera assistent Kester Dixon
Geluid Hugo de Vries, Bert van der Dungen, Eric Mosterd
Montage Dolf Fresen
Mixage Bruno Boersma
Productie Joes Roeloefs
VPRO.
Achtergrondinformatie
Frank Wiering - Frank Wiering, geboren in 1947, gaat in zijn documentaires meestal op zoek naar hoe het leven in elkaar zit. Onderwerpen als carrière en status komen voorbij en hij lijkt zoekende naar wat hij van het leven wil. In zijn loopbaan heeft hij al ruim 300 films gemaakt over uiteenlopende onderwerpen en van uiteenlopende lengtes. Tegenwoordig is hij hoofdredacteur televisie bij de VPRO.
Bagwhan - In 1985, vlak na de uitzending van de film, werd bekend dat de gemeenschap meerdere serieuze misdaden had gepleegd. Kort daarna werd Bhagwan gearresteerd en verliet even later de Verenigde Staten. Nadat hem toegang tot 21 landen geweigerd werd keerde hij terug naar Poona, waar hij oorspronkelijk woonde en veranderde zijn naam in Osho. Daar stierf hij in 1990.
Het vervolg - Twintig jaar na ‘De Nieuwe Mens’ kwam Frank Wiering met een vervolg. Na de documentaire was hij het contact verloren met Ojas, Preyas, Dassana en Ekanto, maar voor zijn vervolg ging hij ze weer opzoeken om te kijken hoe het nu met hen ging. Het tweede deel kreeg de naam ‘De Meester en het Echte Leven’ en liet zien wat er met de vier mensen die destijds trouwe aanhangers van de Bhagwan-beweging waren gebeurd was. De film laat zien hoe de vier mensen verspreid over de wereld terecht zijn gekomen en daar hun leven hebben opgebouwd. En ook wordt er gekeken hoe de wijsheden van Bhagwan hun leven verder heeft beïnvloed.
Ontvangst - In 2004 is ‘De Nieuwe Mens’ op 6 september opnieuw uitgezonden (het vervolg kwam een week later). De eerste film werd door 260.000 mensen bekeken (deel 2 zelfs door 500.000) en naderhand kreeg de VPRO duizenden enthousiaste reacties. Ook tijdens het Nederlands Film Festival van 2006 zijn beiden films vertoond. Peter Schrurs, directeur van de VPRO heeft voor de ogen van alle enthousiaste bezoekers van het Film Festival een contract ondertekend voor een derde deel, die Frank Wiering dan weer 20 jaar later zal maken.