Maartje van Weegen

Maartje van Weegen

Naam	Maartje Daalmeijer-Walet
Geboren	Bussum, 7 oktober 1950
Functies	omroeper, redacteur, presentator, nieuwspresentator
Bekend van	Cijfers en letters, NOS Journaal, Het Capitool, NOVA, De klassieken
Periode actief	1971 - 2012
Werkt samen met	Hans Bik, Mart Smeets, Aad van den Heuvel
Trivia	Trivia
Gallery	Gallery
Maartje van Weegen in de media Oeuvre Maartje van Weegen

Overal ter wereld wordt Maartje van Weegen aangesproken door Nederlanders die haar herkennen van de televisie. Gebrek aan anonimiteit vindt ze niet erg, al heeft ze soms het gevoel dat ze mensen dan toch te weinig aandacht geeft. Ze heeft het als een voorrecht ervaren dat ze zowel radio als televisie heeft mogen maken, maar over haar prestaties blijft ze bescheiden. In tegenstelling tot wat journalisten over haar schrijven heeft ze nooit een talkshow geambieerd. Ze vindt zichzelf niet bijzonder genoeg daarvoor. Voor haar televisie- en radio werk heeft ze zelf nooit gesolliciteerd. Ze is altijd door regisseurs of programmamakers gevraagd. Terugkijkend vindt ze dat ze op de juiste momenten ja of nee heeft gezegd. En ze heeft zich altijd zo goed mogelijk voorbereid en zich voorgehouden geen presentator of interviewer te spelen, maar ook te zijn. En mocht er iets in een uitzending misgaan, heeft ze geprobeerd het zo op te lossen dat de kijker of luisteraar er niks van merkt.

Jeugd en eerste baantjes

Televisie kent Maartje van Weegen al op jonge leeftijd. Al vroeg is er iemand in de straat die een toestel heeft waar iedereen mag komen kijken. De omroepsters ziet ze komen en gaan bij Studio Irene. Ze groeit namelijk op in Bussum, in een gezin met twee jongens en twee meisjes. Ze gaat naar de mulo en het atheneum, maar begint al vrij jong met werken. Haar eerste baan is bij grammofoonmaatschappij Iramac van Willem Duys. Aan hem heeft ze haar eerste televisieoptreden te danken. Fotograaf Hans Dukkers is te gast in Voor de vuist weg ter promotie van zijn boek Fotomodel, voor mij hoeft het niet. Duys heeft bedacht dat er iemand “spontaan” uit het publiek wordt gehaald om als model te fungeren; aan de zeventienjarige Maartje de eer. Haar correcte interpretatie van de typische fotomodellenopdracht ‘omhels jezelf’ is voor recensent Nico Scheepmaker aanleiding om in de krant te schrijven dat de hele scène doorgestoken kaart is.

KRO

In 1969 gaat Iramac failliet. Van Weegen werkt vervolgens bij een impresariaat van klassieke muziek en bij Cineteam, een filmproductiemaatschappij in Bussum. Dan wordt ze door Hans Bik gevraagd voor een screentest bij de KRO. In november 1971 begint ze bij Studio vrij. Dat programma is maar een keer in de maand, dus ze blijft nog bij Cineteam werken. Daarnaast zoekt ze werk bij de radio. Ze valt in voor Anne van Egmond bij de KRO-radio en ze gaat aan de slag bij het omroeppastoraat. Daar leest zij de brieven voor die via de column Postbus 900 in de omroepgids binnenkomen en geeft er, samen met een omroeppastor, vervolgens een reactie op. Over het feit dat ze zelf niet katholiek is, wordt niet gesproken.

Van Weegen wordt in 1973 televisieomroepster. Dit doet ze zeven jaar lang, op woensdag of zaterdag, naast haar overige werk. Tussen de aan- en afkondigingen door kijkt ze naar het programma, omdat ze vindt dat ze in dezelfde sfeer moet zijn als de kijkers. Dramaseries aankondigen vindt ze het leukst omdat ze dan echt mag vertellen. Goede sier maakt ze in september 1974 tijdens de gijzeling van de Franse ambassade in Den Haag. Programmamaker Aad van den Heuvel is de hele dag in de weer met een programma over de laatste gebeurtenissen en zijn aandacht verslapt. Maar Van Weegen staat hem bij en vanaf die dag wordt ze gegroet in de kantine.

Naast het omroepen presenteert ze op televisie het spelprogramma Cijfers en letters en op de radio Ratel, waarin luisteraars kunnen reageren op televisie- en radioprogramma’s. Het lichte spelletjesgenre van Cijfers en letters ligt haar niet zo goed. Regisseur Jos van der Valk zegt tegen haar dat ze het ‘te goed’ presenteert en dat het wel wat losser mag. Er vindt in haar werk een natuurlijke verschuiving plaats richting actualiteiten. Ze gaat Echo en Met het oog op morgen presenteren, en Op de valreep samen met Aad van den Heuvel.

NOS Journaal en actualiteiten

In 1984 wordt ze door eindredacteur Lars Andersson gevraagd als presentator van het splinternieuwe half zes Journaal bij de NOS. Ze is nauw betrokken bij de ontwikkeling van het nieuwe, gezinsgerichte format waarin kruisgesprekken en een minder plechtige presentatie opvallen. De nieuwe formule slaat aan en Maartje wordt synoniem met het tijdstip half zes. Ze wordt jaren later zelfs nog op straat met dat tijdstip aangesproken: “hé , half zes!”. Naast het Journaal presenteert ze het zondagse discussieprogramma Het Capitool. In 1987 stapt ze over naar het acht uur Journaal en het lossere format van half zes verhuist mee. Afwisselend met Joop van Zijl is Van Weegen de nieuwsanchor van ons land.

Joop van den Ende biedt haar in 1989 een eigen talkshow aan bij de KRO. Het lijkt haar een leuk idee, maar Joop gaat zich steeds meer bezighouden met de komst van TV10 en daar heeft ze geen goed gevoel bij. Heel even is het onduidelijk waar Van Weegen naartoe moet, maar dan wordt ze door Ad van Liempt gevraagd voor de presentatie van NOS laat, later NOVA. Daarnaast wordt ze ingezet voor de presentatie van uitzendingen bij grote gebeurtenissen of rampen. Het presenteren van deze programma’s vindt ze fantastisch om te doen: geen draaiboek, iedereen moet improviseren, redactie, techniek, iedereen is tot het uiterste geconcentreerd. De moord op Pim Fortuyn en de arrestatie van Saddam Hoessein staan haar goed bij. Volgens Van Weegen is een presentator in zo’n chaos zo goed als de eindredacteur, met wie er continu contact is door middel van een oortje. Voor haar carrière zijn deze presentaties goed, maar niet voor haar privé leven. Schnabbelen is in die tijd niet verboden bij de NOS, maar Van Weegen heeft zelden een extra presentatieklus aangenomen. Ze wil haar neutraliteit behouden, en ze wil zeker tijd overhouden voor het thuisfront.

Voortkomend uit haar functie van presentator bij grote, landelijke evenementen is haar taak als verslaggever bij gebeurtenissen rond het koninklijk huis. Door de uitzendingen rond het overlijden van Prins Claus, Prinses Juliana en Prins Bernhard maar ook het huwelijk van Prins Willem-Alexander en Prinses Máxima wordt ze al gauw door het publiek en de media gezien als royaltydeskundige. Zelf ziet ze het als onderdeel van haar taak als verslaggever bij de NOS. Ze is dan ook verbaasd als programmamakers haar nog steeds vragen om informatie als er geruchten de ronde doen over het koningshuis. Als hoogtepunt in haar carrière noemt ze het interview met Prinses Juliana en Prins Bernhard in 1987. Het spontane gesprek is uiteindelijk langer dan de televisiemakers durven hopen en Van Weegen krijgt achteraf te horen hoe ‘gewoon’ het paar met haar heeft zitten praten.

Radio en afscheid

Vrijwel tegenovergesteld aan de grote televisie-uitzendingen zijn de radioprogramma’s die ze in de loop der jaren steeds meer verzorgt. Het werken met een kleine club en het zelf creëren van de sfeer spreekt haar ontzettend aan. Tot haar radio oeuvre behoren onder andere Ratel, Op de valreep, Echo, Met het oog op morgen en Uit het nieuws. Sinds 2006 presenteert ze bij de AVRO op Radio 4 het programma De klassieken. Hier gaat ze mee door nadat ze in maart 2007 als centrale presentator van de Provinciale Statenverkiezingen afscheid neemt van de televisie. Op 31 augustus 2012 neemt Van Weegen ook afscheid van het medium radio, na 41 jaar bij de Nederlandse radio en tv. Vanuit het Concertgebouw in Amsterdam presenteert ze voor de allerlaatste maal De klassieken. Het wordt een bijzondere uitzending te midden van familie en vrienden. Enkele van haar favoriete musici treden op en omroepcollega's en muzikanten, onder wie Ad van Liempt, Mart Smeets en Joop Daalmeijer spreken haar toe. Uit handen van de ambassadeur van Georgië ontvangt Van Weegen tijdens de uitzending de Orde van het Gulden Vlies (een presidentiële onderscheiding) vanwege haar inspanningen voor het behoud van het Georgische klassieke radiostation Muza.

---