Historie televisie 1980 - 1989

Datum	Event
01-04-1980	Het officiële begin van Teletekst door de NOS.
26-04-1980	De VVD geeft aan voorstander te zijn van een nieuw commercieel net. De VARA geeft inzicht in Amerikaanse televisie met reclameblokken en talkshows.
04-10-1980	Voor het eerst worden er, via teletekst, programma's ondertiteld voor doven en slechthorenden.
05-01-1981	De eerste uitzending van het Jeugdjournaal vindt plaats.
voorjaar 1981	Er verschijnen veel adviezen, nota's en ontwerpen waarin betrokkenen aangeven hoe zij het publieke bestel en commercie daarin zien. Een VPRO commissie laat via een rapport weten dat zij drie televisienetten zouden willen zien. Een algemeen net, een geprofileerd net en een commercieel net. Den Haag en Hilversum vinden dit geen goed idee; er wordt niks met het rapport gedaan.
26-08-1982	De uitkomsten van het onderzoek van de WRR worden bekend gemaakt. Zij raden een bescheiden rol van de overheid aan. Alleen als de omroepen niet aan hun informatieve en maatschappelijke taak voldoen zou de overheid mogen ingrijpen.Verder zouden zij graag zien dat er een beperkte hoeveelheid amusement op televisie wordt gebracht, minder concurrentie tussen de omroepen, minder hoge drempel van het ledenaantal en de loskoppeling van het lidmaatschap van een omroep en een abonnement op de desbetreffende gids.
27-09-1982	Er worden nu ook programma's uitgezonden in de middaguren. Speciaal voor dit tijdstip ontwikkelt de VOO Tineke. Vanwege de populariteit volgen veel omroepen met een soortgelijk programma.
01-01-1983	De RVU zendt voor het eerst een televisieprogramma uit.
augustus 1983	De Medianota wordt door Brinkman (WVC) als voorbereiding op de Mediawet gepresenteerd. Met de zin "Om Hilversum valt geen hek te plaatsen" wordt duidelijk dat er meer bewegingsruimte is in het omroepbestel. Er wordt niet meer zo negatief tegen commercie aangekeken.
1984	Kabelexploitanten krijgen door de Kabelregeling de mogelijkheid om buitenlandse commerciële zenders door te geven. Er zijn wel voorwaarden, zo mogen ze geen, op het Nederlandse volk gerichte, reclames uitzenden en mag niks in het Nederlands ondertiteld worden.
24-06-1984	De Kabelregeling maakt het mogelijk voor de Engelse satellietzender Sky Channel om in Nederland uit te zenden. Linda de Mol maakt hier met European Chart Show haar televisiedebuut.
najaar 1984	Met de introductie van FilmNet (tegenwoordig Canal+) is Nederlandse abonneetelevisie een feit.
26-11-1984	De omroepen vragen in de actie Één voor Afrika aandacht voor honger in Afrika.
03-12-1984	Een indicent in het praatprogramma Karel staat op de voorpagina van elke krant. Een discussie tussen voor- en tegenstanders van het bewind van de Surinaamse legerleider Bouterse loopt uit de hand. Er wordt gevochten en zelfs geschoten. Deze beelden worden in 42 landen uitgezonden.
1985	Het ontwerp-Mediawet wordt door minister Brinkman gepresenteerd. Dit ontwerp is een behoudender dan de Medianota uit 1983. Er is nog steeds geen plek voor commercie. Er worden wel eisen gesteld aan het programma aanbod. Het moet tenminste uit 5% educatie, 20% cultuur, 25% informatie en 25% verstrooiing bestaan. Niet meer dan de helft van de programma's mogen buitenlandse producties zijn.
22-02-1985	De muziekzender Music Box gaat van start.
27-04-1985	Omroepmedewerkers protesteren tegen ingrijpen van WVC-minister Brinkman in een al afgesloten omroep-cao. Door deze staking blijft het beeld de hele avond zwart.
30-08-1985	De Tweede Kamer heeft lang aangedrongen en dan is het zover, er wordt ingestemd met een derde publieke televisiezender. De NOS en kleinere zendgemachtigden gaan het programma verzorgen. De zender moet bekostigd worden uit reclame inkomsten. Dit betekent meer reclame.
01-10-1985	De VOO bereikt de A-status.
05-10-1985	Europese publieke omroepen, waarbij de NOS een grote voortrekker van is, starten met de sattelietzender Europa TV. De zender moet een antwoord zijn op de dreigende komst van commerciële zenders. Niet alle Europese omroepen zien het nut van de zender in. Na dertien maanden is het afgelopen met Europa TV.
08-07-1986	Bij de formatie van het tweede kabint Lubbers wordt duidelijk dat één commerciële televisiezender en één commerciële radiozender mogelijk moet zijn. Wel moeten drie A-omroepen dit willen. Er worden verder concessies en financiële granties voor enkele jaren afgegeven waardoor de positie van het publieke bestel steviger wordt.
01-01-1987	De introductie van 'Zwevende STER-blokken'. Niet alleen na en voor het Journaal is reclame, maar ook tussen de programma's.
23-02-1987	De minister van Buitenlandse Zaken (Hans van den Broek) belt presentator en eindredacteur (Paul Witteman) van VARA's Achter het nieuws met het verzoek om bepaalde beelden niet uit te zenden. Dit gebeurt één minuut voordat het programma live uitgezonden zou worden. Het gaat om beelden van een Duits satirisch programma van Rudi Carrell. In Rudi's Tagesschau worden gemanipuleerde beelden getoond waarin het lijkt dat vrouwen ondergoed gooien naar de geestelijk leider van Iran (ayatollah Khomeini). Deze grap zou door het Iraanse volk als een regelrechte belediging worden ervaren. Het uitzenden van de beelden zou negatieve gevolgen voor Nederland hebben en er zouden zelfs mensenlevens in gevaar komen. Er wordt besloten de beelden niet uit te zenden.
01-01-1988	De nieuwe Mediawet treedt in werking. De eisen aan het programma aanbod uit 1985 worden overgenomen. Het bedrijf dat de facilitaire zaken van de NOS regelt gaat zelfstandig onder de naam Nederlands Omroepproductie Bedrijf (NOB). De NOS krijgt de nieuwe naam Nederlandse Omroepprogramma Stichting. De omroepen krijgen binnen het NOS-bestuur meer te zeggen. Het Commessariaat voor de Media wordt in het leven geroepen om de naleving van de Mediawet te controleren. De Mediaraad gaat toezicht houden op inhoud en financiële zaken en de toelating van nieuwe omroepen. Het Stimuleringsfonds Nederlandse Culturele Omroepproducties wordt gestart voor de sponsoring van culturele uitzendingen. Verder laat de nieuwe wet buitenlandse commerciële zenders toe, die ook op Nederland gerichte reclames mogen uitzenden.
29-01-1988	Tijdens de finale van de Soundmixshow is het voor het eerst voor kijkers mogelijk om via de telefoon mee te stemmen. 1,2 miljoen mensen proberen hun stem uit te brengen via speciale 06-nummers. Het telefoonnet kan dit niet aan waardoor uiteindelijk maar 139.000 mensen hun stem hebben kunnen uitbrengen. De volgende dag is op de voorpagina's te lezen dat ziekenhuizen, de politie en brandweer uren onbereikbaar zijn geweest. De Amsterdamse politie geeft aan het een schandaal te vinden en het CDA stelt kamervragen naar aanleiding van het voorval.
voorjaar 1988	De AVRO, TROS en VOO geven samen met de uitgeverijen Elsevier, Perscombinatie, De Telegraaf en VNU aan een commerciële omroep te willen starten. Zij willen een monopolie op alle reclamegelden binnen de omroep en zijn bereid hier maar weinig van af te staan. Daarnaast vragen ze om geld. Het kabinet ziet hier niks in en kiest voor een modernisering van het bestaande bestel.
01-03-1988	Kindernet gaat van start.
04-04-1988	De derde publieke zender Nederland 3 gaat van start. De KRO, NCRV, VARA en EO bepalen de programmering op Nederland 1, de AVRO, TROS, VOO en VPRO op Nederland 2 en de NOS met kleine de zendgemachtigden nemen Nederland 3 onder hun hoede.
januari 1989	KRO's actualiteitenrubriek Brandpunt komt in opspraak met de hoofdenaffaire. Willibrord Fréquin heeft een reportage gemaakt over de vermeende handel in mensenhoofden. Het blijkt dat het programma geld betaald heeft om de hoofden te kunnen filmen. Daarnaast blijkt er ook een nep interview met een XTC-handelaar in een nagebouwd laboratorium in het item te zitten. Het achterhouden van deze informatie wordt als een journalistieke doodzonde beschouwd en Fréquin gaat met ziekteverlof.
voorjaar 1989	Veronica onderzoekt de mogelijkheden om vanuit het buitenland commerciële televisie in Nederland uit te zenden. In samenwerking met het Luxemburgse CLT kan de Mediawet die commerciële televisie verbiedt worden omzeild. Lex Harding en Ruud Hendriks stappen over naar de zender die RTL Véronique gaat heten.
mei 1989	Joop van den Ende maakt ook bekend dat hij vanuit het buitenland een commerciële zender op de Nederlandse televisie wil brengen. Presentatoren worden bij de publieke omroepen weggekaapt om op de nieuwe zender TV10 hun verschijning te maken. Jos Brink, Henny Huisman, André van Duin, Koos Postema en Ron Brandsteder zijn enkele bekende namen die de overstap maken. Het plan is om veel grote shows uit te zenden.
23-08-1989	RTL Véronique zendt een promotieprogramma uit vanuit Luxemburg.
september 1989	Het Commissariaat voor de Media besluit dat RTL Véronique wordt toegelaten. Het heeft een Luxemburgse eigenaar en is daardoor 'buitenlands' genoeg. Dit geldt niet voor TV10. De plannen van Joop van den Ende gaan niet door.
02-10-1989	De eerste televisie uitzending van RTL Véronique begint om zes uur 's avonds. Het openingsprogramma wordt gepresenteerd door Catherine Keyl en Wesley van Diepen. Loretta Schrijver en Jeroen Pauw nemen het nieuws voor hun rekening en de presentatie van het dagelijkse magazine de 5 uur show is in handen van Dieuwertje Blok, Mark Postelmans en Viola Holt.
najaar 1989	Joop van den Ende wil TV10 alsnog op de buis brengen. Hij wil gebruik maken van dezelfde constructie die bij RTL Véronique is gebruikt. Het Franse TF1 meldt zich en ook het Luxemburgs CLT toont belangstelling. Het moederbedrijf van RTL Véronique toont bereidheid om alle grote shows, series en bijbehorende sterren over te nemen.

(Bron: RTV Dossier)