Panorama vrijdag

Periode	1996-1998
Beschikbaar in archief	Beeld en Geluid
Genre	Kunst en cultuurprogramma
Decennia	1990-1999
Medium	televisie

beschrijving

Een cultureel magazine dat wekelijks rond de klok van 23.00 uur wordt uitgezonden op de vrijdagavond. Het programma belicht verschillende culturele disciplines. Eindredacteur Ton van Brussel benadrukt in De Volkskrant dat het niet puur om een kunstprogramma gaat: ‘’We willen helemaal geen kunstprogramma maken.’’ Hij wil kunst op toegankelijke wijze op televisie brengen: ‘’Kunst moet op de televisie dezelfde behandeling krijgen als politiek of sport: je stuurt er journalisten op af die met een helder verhaal terugkeren.’’ Jan Meng presenteert verschillende items over een grote variatie aan kunstdisciplines, zowel in binnen- als buitenland. De reportages worden veelal gemaakt door redactieleden, maar Meng maakt zelf ook één reportage. De filmpjes gaan niet alleen over kunst, maar gaan ook over de kunstenaar die zelf ook aan het woord komt. Na één seizoen is de opzet van het programma echter veranderd: er is geen presentator meer en het programma is een aaneenschakeling van filmpjes geworden. Een stem buiten beeld praat de filmpjes aan elkaar.

Makers

Productie: Annelies Dorpema

Omroep: NPS en RVU

Regie: Arie Ambachtsheer

Redactieleden Kees Boas, Erin Dunleavy, Roeland Hazendonk, Reinier van den Hout, Sandra Parry, Moniek van de Vall, Gracia Witteman, Irene Constandse

Eindredactie Ton van Brussel

Achtergrondinformatie

Het programma kwam op de buis in een periode waarin de NPS zoekende was naar een goede formule voor een cultureel programma. ‘Panorama Vrijdag’ was de vervanger van het programma ‘Kunstmest’ dat na slechts één seizoen al werd opgeheven. ‘Panorama Vrijdag’ werd op zijn beurt vervangen door ‘C-land’ dat op woensdagavond rond 21.00 uur werd uitgezonden.

In de tijd dat ‘Panorama Vrijdag’ op televisie werd uitgezonden, was de opzet van het programma aan verandering onderhevig. Het eerste seizoen werd door Jan Meng gepresenteerd, maar hij mocht van eindredacteur Ton van Brussel na één seizoen al vertrekken: ‘’Hij zal volgend jaar niet terugkeren. Wij worstelen met de rol van presentator in het algemeen, en denken eraan het verhaal voortaan buiten beeld te vertellen’’, aldus Van Brussel in De Volkskrant. De Volkskrant sprak over een wankelmoedige visie van de NPS op haar culturele taak. Meng zei hierover in hetzelfde artikel: ‘’Ik weet niet wat die visie precies inhoudt. Maar de beslissing om het roer om te gooien, is snel genomen, vind ik. Het vaste team, dat sinds Kunstmest met elkaar samenwerkte, de nieuwe redactieleden van de RVU en ik moesten aan elkaar wennen. Dat lijkt me niet ongewoon. De uitwisseling van ideeën begint nu op gang te komen, en dan valt het doek. Dat wekt niet een efficiënte indruk.’’ Ook in NRC Handelsblad deed journalist Henk van Gelder een pleidooi voor de NPS om het kunstprogramma met rust te laten: ‘’ Laat de makers met rust, en laat de late vrijdagavond tot in lengte van jaren een herkenbaar tijdstip blijven voor een herkenbare kunstrubriek. Echt, dat is de enige manier om er op den duur iets moois van te maken.’’

Naast het zoeken naar een goede opzet, worstelde ‘Panorama Vrijdag’ ook met het late tijdstip van uitzending. Van Brussel zei hierover in De Volkskrant: ‘’Ik zou liever tussen negen en tien uur zitten voor een breder publiek, maar die ruimte is er voorlopig niet. Het late tijdstip vraagt eigenlijk om een lichter programma, zoals dat van Paul de Leeuw. De kijker heeft net Nova en het gesprek met de minister-president achter de rug en zit niet op nog meer zware zaken te wachten.’’ Toch trok het programma gemiddeld 125.000 kijkers.