Walhalla Symfonie
| Periode | 1981-1982 |
| Beschikbaar in archief | |
| Genre | Muziekprogramma |
| Decennia | 1980-1989 |
| Medium | radio |
Luistertrip
Walhalla Symfonie is een radioprogramma van Theo Stokkink
dat door de KRO wordt uitgezonden van oktober 1981 tot en met mei 1982 op de zondagavond van 23:00 tot middernacht. Het komt naast het bestaande programma Walhalla over popcultuur dat wordt uitgezonden op de woensdagavond.
Walhalla Symfonie is een collage van muziekstukken waarin ook gesproken teksten en film- en geluidsfragmenten zijn verwerkt. Met behulp van allerlei technieken worden de fragmenten in de geluidsstudio bewerkt en lopen ze naadloos in elkaar over. Zo ontstaat er een ‘electro-accoustische luistertrip' waardoor de luisteraar zich kan laten meevoeren. Theo Stokkink besluit in Walhalla Symfonie de nadruk te leggen op elektronica in de popmuziek. Dat is terug te horen in veel van de gebruikte muziekstukken, maar ook in de technieken die worden gebruikt om de fragmenten tot een collage aaneen te smeden. Bovendien wordt voor elke uitzending speciaal een stuk elektronische muziek gecomponeerd door een van de vaste musici die aan het programma meewerken. Elke uitzending heeft een thema op basis waarvan de gebruikte fragmenten bij elkaar worden gezocht. Titel en thema van de symfonie worden ontleend aan ‘klassieke’ popsongs als “Nights in White Satin” van The Moody Blues, “Shine on You, Crazy Diamond” van Pink Floyd en “She Comes in Colours Everywhere” van The Rolling Stones. Walhalla Symfonie is een combinatie van een goed idee van Theo Stokkink, een verrassende platenkeuze, gedreven en vakkundige medewerkers en toegang tot de technische mogelijkheden van de professionele studio. Van alle uitzendingen wordt een draaiboek uitgegeven met daarin de volledige inhoudsopgave van de symfonie onder vermelding van de gebruikte platen, de tekstfragmenten en technieken.
Synthesizers
Het programma komt tot stand in de periode dat synthesizers een opmars maken in de popmuziek. Waar de meeste bands dit nieuwe instrument aan hun bestaande instrumentarium toevoegen, komen er ook artiesten die uitsluitend de synthesizer gebruiken. In deze synthesizermuziek worden de mogelijkheden van elektronische muziekinstrumenten verkend en zo volledig mogelijk benut. Het is ook de periode van de new wave en synthpop, waarin het geluid van de synthesizer doelbewust elektronisch en de ritmes mechanisch klinken. In Walhalla Symfonie komen eigenlijk alle muziekstromingen aan bod: van pure synthesizermuziek, synthpop, new wave en alternatieve popmuziek tot meer conventionele pop- en rockmuziek, letterlijk uiteenlopend van Klaus Schulze tot Conrad Schnitzler en van Tomita tot Tangerine Dream. Maar ook van The Rolling Stones tot The Simple Minds en van Liesbeth List tot Nina Hagen. In de elektronische openingssymfonie van elke uitzending wordt de tune van het programma Walhalla verwerkt en een fragment van de song waaraan de titel van de aflevering is ontleend. Musici die meewerken zijn onder andere Johan Timman, Ruud van Es, Simon Deken en Floris Kolvenbach. Johan Timman kan gerust gezien worden als de ‘huiscomponist’ van Walhalla Symfonie: hij maakt de openingssymfonie voor tien afleveringen, de muziek van zijn synthesizerplaat “Trip Into the Body” wordt gebruikt in een aantal symfonieën en een fragment van het stuk dat hij maakte voor de eerste aflevering komt terug in de afkondiging van alle uitzendingen.
Pionieren
Het was pionieren. De makers hadden geen computers tot hun beschikking. Om de geluidenvervormers op de gewenste manier aan te jagen, de repetitoren, de echokelders, het wegebben en de vele andere effecten die je maar kon verzinnen was destijds veel geduld nodig. Soms werd bij toeval het gewenste resultaat bereikt: een magistrale overgang die zelden een tweede keer lukte.
Voor radiotechnici als Herco de Boer (foto) en Beer Gertenbach is het een interessante tijd. Zij gaan aan de slag met de ingewikkelde en ondoorgrondelijke instrumentaria die door de technische dienst van de omroep ooit zijn aangeschaft. Zij krijgen nu de gelegenheid de mogelijkheden ervan uit te testen.
“Zo werd er lange avonden oeverloos gegoocheld met geluid, geluisterd, opnieuw geprobeerd en gemonteerd en ga zo maar door. Meestal ontwikkelde Herco de symfonie samen met Peter Melchiors die op de juiste momenten een keuze maakte uit het door mij, hemzelf en later ook Wybo Goslinga aangeleverde materiaal. Want wat je ook achter de schrijftafel mocht bedenken, het programma ontstond pas in de studio.”
Makers
Idee Theo Stokkink
Samenstelling en techniek Herco de Boer, Hans de Bruin, Peter Melchiors en Hans van de Pas
Bron: Walhalla Symfonie: pionierswerk op Hilversum 3, deel 1 en 2 - Erik van Veen - Aether, kwartaalblad over de geschiedenis van de omroep en de fonografie 125 & 126, 2017
