Elsemieke Havenga

Elsemieke Havenga
Foto: Babet Hogervorst

Naam	Elsemieke Francisca Elisabeth Maria Havenga-Hillen
Geboren	Den Haag, 30 september 1959
Functies	presentator, nieuwspresentator
Bekend van	RTL Nieuws, Editie NL, Volgende keer beter, TV sport, Nieuwslijn, Het onderste boven, Studio sport
Periode actief	1983-heden
Werkt samen met	Jeroen Latijnhouwers, Hans Emans, Rob Trip, Hans Kraay jr., Jack van Gelder
Trivia	wint Olympisch goud met het Nederlandse hockey-elftal in 1984
Externe info	Officiële site Elsemieke Havenga op Twitter
Elsemieke Havenga in de media Oeuvre van Elsemieke Havenga

Elsemieke Havenga (toen nog Elsemieke Hillen) groeit op in Den Haag, als oudste meisje in een gezin van vier kinderen. Ze speelt veel buiten en haar moeder heeft thuis altijd Radio 1 aanstaan. Nieuws en sport spelen in haar jeugd al een grote rol. Sport is van jongs af aan een grote passie van Havenga. Ze hockeyt, tennist, loopt hard en voetbalt op straat. Ondanks dat ze zich volledig stort op sport, begint ze op veertienjarige leeftijd al wel stukjes over vrouwenhockey te schrijven voor de krant. Ze speelt inmiddels in het eerste elftal van haar hockeyvereniging en merkt op dat er over vrouwenhockey nooit iets in de Haagse Courant staat: “Over die mannen werd altijd wat geschreven en over die vrouwen nooit wat. Ik heb gewoon die krant gebeld en die zeiden dat ze niemand hadden om het op te schrijven. Toen heb ik gezegd: dan doe ik dat wel”.

Na de middelbare school verhuist Havenga naar Amsterdam om daar te gaan wonen, studeren en ook om te hockeyen. Ondanks haar talent voor hockey gaat ze wel een opleiding volgen: “Het was duidelijk dat je met hockey je geld niet gaat verdienen. Als je voetballer bent is dat wat anders, maar ik moest gewoon een studie afmaken.” Tijdens haar studie fysiotherapie behoudt ze wel haar journalistieke bijbaantje voor de krant. Inmiddels hockeyt Havenga landelijk op het hoogste niveau, maar ze blijft stukken schrijven over haar sport in de Haagse Courant en later ook De Volkskrant. Al op zeventien jarige leeftijd wordt Havenga voor het eerst geselecteerd voor het Nederlands hockeyelftal. Uiteindelijk speelt ze 107 interlands voor het Nederlands elftal met als grootste sportieve hoogtepunten het winnen van het Europees kampioenschap, vier keer wereldkampioen worden en niet op de laatste plaats een gouden medaille op de Olympische Spelen in Los Angeles in 1984.

Begin van de journalistieke carrière

Na haar afstuderen in 1981 gaat Havenga aan de slag als fysiotherapeute. Na twee jaar krijgt ze tevens haar eerste baan bij de televisie, als redacteur bij het programma Tineke. Voor dit programma maakt ze sport en medische onderwerpen. De parttime functie combineert ze met haar werk als fysiotherapeute en met haar sport. In 1985 gaat Havenga een jaar lang werken voor de organisatiecommissie gericht op het naar Nederland halen van de Olympische Spelen. Tijdens dit jaar ontmoet ze Mart Smeets, die over de werkzaamheden enkele documentaires maakt. Hij vraagt haar te komen werken voor Studio Sport, met als gevolg dat Havenga het jaar daarop aan de slag gaat als presentator van het sportprogramma. In datzelfde jaar komt aan haar actieve sportcarrière een eind. Door een rugblessure wordt ze gedwongen eerder te stoppen, waardoor het winnen van het wereldkampioenschap in eigen land in 1986 haar sportieve zwanenzang wordt.

Na haar sportcarrière blijft Havenga actief als presentator. Naast Studio Sport gaat ze een sportprogramma maken voor Veronica op de radio. Vanuit deze functie wordt ze door Veronica gevraagd het actualiteitenprogramma Nieuwslijn te presenteren. Ze gaat de uitdaging aan omdat ze zich breder wil ontwikkelen dan enkel de sportjournalistiek, maar zegt achteraf dat het een flinke sprong in het diepe is geweest: “Ik was journalistiek nog niet goed genoeg onderbouwd. Ik had natuurlijk wel al presentatie-ervaring en redactionele vaardigheden opgedaan, maar dit was toch wel een ander niveau. En dat was best lastig in het begin”. Na twee jaar gaat Havenga het programma combineren met Veronica nieuwsradio, waardoor ze nog verder groeit en meer journalistieke vaardigheden opdoet.

In de jaren na Nieuwslijn maakt Havenga programma’s die haar grootste interesses combineren, namelijk sport en gezondheid. Voor Veronica presenteert ze samen met Jack van Gelder TV Sport, Super elf met Hans Kraaij Jr. en het gezondheidsprogramma Het onderste boven. Samen met Hans Kraaij Jr. maakt ze de overstap naar Sport 7 waar ze een gelijksoortig sportprogramma presenteert, Het sportcafé, dat na het faillissement van de zender wordt overgenomen door RTL. Bij RTL presenteert Havenga naast het sportprogramma ook het medische Hoe maakt u het?. Tevens begint ze in de jaren negentig met het geven van mediatrainingen en communicatie adviezen. Een van haar opmerkelijkste klanten is de selectie van voetbalclub Ajax, die halverwege de jaren negentig grote sportieve prestaties levert.

RTL Nieuws en Editie NL

Wanneer na het vertrek van Loretta Schrijver bij RTL Nieuws wordt gezocht naar een vervanger, komt de hoofdredactie uit bij Elsemieke Havenga. Zij wordt gevraagd een screentest te doen en wordt vrij snel daarna aangenomen. Samen met Jeroen Latijnhouwers gaat ze het vaste duo vormen dat de vertrekkende Jeroen Pauw en Loretta Schrijver gaat vervangen. In het begin doet ze naar eigen zeggen te veel haar best, wat haar een wat strenge uitstraling geeft. In de drie jaar dat ze het RTL Nieuws presenteert merkt ze hier dan ook een ontwikkeling in. Ze wordt steeds losser in haar presentatie: “Maar de setting en het format zorgen er wel voor dat het niet te los wordt”.

De samenwerking met Jeroen Latijnhouwers is vanaf dag één goed. Havenga stelt dat de duopresentatie die zij bij RTL Nieuws hanteert er voor zorgt dat het nieuws dichter bij de mensen staat: “Er ontstaat een gelaagdheid in de presentatie. Je kan afwisselen in toon. De een doet het dan wat lichter en de ander zet het wat meer aan. De overdracht van informatie wordt hierdoor beter en laagdrempelig.”

Na drie jaar RTL Nieuws krijgt Havenga van de hoofdredacteur te horen dat ze samen met Jeroen Latijnhouwers moet stoppen om een nieuw nieuwsprogramma te gaan presenteren. Dit programma is Editie NL, een nieuwsprogramma dat zich voornamelijk richt op binnenlands nieuws. In het begin ervaart ze deze overstap als vervelend, maar al snel komt ze er achter dat de lossere stijl beter bij haar past. Bij Editie NL is ze veel meer zelf op zoek naar nieuws en is ze meer betrokken bij de nieuwsselectie en de opbouw van het programma. Na drie jaar Editie NL is voor Havenga het nieuwe eraf, besluit ze te stoppen en op zoek te gaan naar nieuwe uitdagingen.

Eigen bedrijf en andere programma’s

Na Editie NL richt Havenga zich voornamelijk op haar eigen bedrijf en geeft hiermee presentatiecursussen, mediatrainingen en communicatie adviezen. Havenga blijft echter wel programma’s presenteren. Bij RTL maakt ze een aantal sportprogramma’s als RTL Golf en This is Golf Business. In 2008 keert Havenga terug naar de radio, door wekelijks twee uur lang een eigen programma te presenteren op de zender 100% NL. In datzelfde jaar presenteert ze voor Teleac de medische talkshow Volgende keer beter. Ook door RTL Z wordt Havenga gevraagd een aantal programma’s te presenteren en voor de digitale zender Het Gesprek maakt ze het programma Een betere wereld.

Publicaties

• Olympisch dagboek (1985) - co-auteur, als Elsemieke Hillen

• Zij maken het verschil (2005)