Naomi en haar moeder

Periode	2003
Beschikbaar in archief	Beeld en Geluid
Genre	Documentaire
Decennia	2000-2009
Lengte	23'04
Medium	televisie

Beschrijving

Artikel 18: Ieder kind heeft recht op opvoeding en ontwikkeling

Ouderlijke verantwoordelijkheden:

De staat moet er voor zorgen dat beide ouders hun verantwoordelijkheid voor een kind kunnen uitoefenen. De ouders zijn de eerst verantwoordelijken voor de opvoeding van het kind. Hun taak is voor de belangen van de kinderen opkomen

John Appel maakte de documentaire "Naomi en haar moeder":

Moeder: "Ik ben manisch depressief en dat betekent dat er in mijn hersenen iets mis gaat, waardoor er een bepaald stofje niet of nauwelijks wordt aangemaakt en waardoor ik heel depressief kan zijn en nergens zin in heb. Als ik dan geen medicijnen neem, dan wordt het erger en doe ik gekke dingen."

De documentaire gaat, zoals hierboven al geschetst, over Naomi en haar manisch depressieve moeder. Er wordt een beeld gegeven van het dagelijks leven van beide personen dat sterk beïnvloed wordt door de ziekte van Naomi’s moeder. Ook al kan Naomi’s moeder soms lange periodes achter elkaar geen echte moeder zijn, Naomi lijkt het goed vol te houden. Dan gaat ze bijvoorbeeld naar haar oma en opa of ze hangt rond met vrienden.

Naomi verteld nuchter over de ups en downs die ze beleefd waardoor de documentaire erg persoonlijk wordt. Naomi zelf is vastbesloten dat zij niet ook manisch depressief wordt net zoals haar moeder. Vanwege het erfelijke karakter van de ziekte heeft ze een grote kans dat zij het ook heeft of dat haar kinderen het krijgen. Hiervan is ze volledig op de hoogte.

"Vaak moet ze [Naomi]'s morgens zelf ontbijt maken omdat haar moeder na een hele nacht achter de computer nog ligt te slapen. Naomi zingt en danst veel op haar eigen kamer en ze schrijft vaak in haar dagboek. Ze houdt van R&B. De muziek van deze aflevering van En Terecht! past daar goed bij: Survivor (overlever) van Destiny’s Child. Naomi probeert te overleven, ondanks de problemen met haar moeder." villa achterwerk

De aspecten die de documentaire als “kinderlijk” te bestempelen maken is het perspectief van een kind in de documentaire en de heldere uitleg van wat de ziekte inhoud. Verder is het een ‘volwassen’ documentaire door het rustige camerawerk en het serieuze karakter van het thema en de interviews.

En Terecht!

De documentaire “Naomi en haar moeder” maakt deel uit van de negendelige serie En Terecht! voor kinderen tussen ca. 8 en 12 jaar. Lemming Film en VPRO's Villa Achterwerk hebben voor de serie negen gerenommeerde regisseurs gevraagd, die gewoonlijk vooral documentaires voor volwassenen maken. De regisseurs John Appel, René Roelofs, Roel van Dalen, Meral Ursal, Heddy Honigmann, Hans Heijnen, Hans Fels, Cherry Duyns en Paul Cohen zegden hun medewerking toe. De documentaires duren elk ca. 25 minuten. Uitgangspunt voor de serie is de 'Conventie voor de rechten van het kind', opgesteld in 1989. De 54 artikelen die hierin vermeld staan zijn opgedeeld in de volgende thema's: zorg van ouders, identiteit, vluchtelingen, contact met ouders, kinderarbeid, levensstandaard, ontwikkeling, bescherming in oorlog en bescherming tegen geweld. Iedere regisseur heeft vervolgens een favoriet thema gekozen, en hiervoor een moderne, visuele vertaling bedacht.

Makers

Regie, interviewer: John Appel

Achtergrondinformatie

John Appel

Uit Kunststof 30 oktober 2003, presentatie Petra Possel Delen uit interview met Appel over Naomi en haar moeder.

“hoe kwam jij bij haar [Naomi] terecht?”

“Niet zelf gevonden, dat is via researcher gegaan met de opdracht op zoek te gaan naar kind van een gek. Dat klinkt heel oneerbiedig maar zo bedoel ik het niet. In ieder geval een kind die woont bij een ouder die eigenlijk niet de ouder kan zijn de meeste ouders zijn. Of dat nu gek/ ziek is maakte mij dan niet zo veel uit.”

“hoe kwam je zo dicht bij haar, met de camera?”

“door het plan dat ik had de opnames zo veel mogelijk binnen te maken. Eigenlijk de situaties tussen het meisje en haar moeder op de bank spraken me het meeste aan. Daar zag ik hoe ze met elkaar omgingen. Alle gemoedstoestanden die ze op zo’n dag meemaakten. Van verschrikkelijk kwaad tot eigenlijk ook wel weer lief en begripvol. Tussen die uitersten wilde ik dat filmpje opnemen en ik zag al die scènes op die bank plaatsnemen.”

“ze gedroegen zich zoals ze zich normaal ook zouden gedragen, zo kwam het over in ieder geval.”

“er zaten een paar momenten dat ik heb gevoeld dat de camera hinderlijk was. Die zitten niet in de film.”

Voor het hele interview zie =Kunststof: Radio interview John Appel

John Appel studeerde Klassieke Taal- en Letterkunde en daarna camera en documentaire aan de Filmacademie. John Appel was cameraman bij een groot aantal documentaires en jeugdseries (VPRO, NPS), coach bij diverse films van beginnende filmmakers voor IKON, VPRO en Filmacademie. Sinds 2000 is hij gastdocent aan de Nederlandse Film en Televisie Academie.. Sinds eind 2000 werkt Appel samen met filmmaakster Heddy Honigmann in de VOF Appel&Honigmann. Jurylid tijdens o.a. IDFA 2000, voormalig adviseur bij Stifo en Filmfonds.

2004: Immer im Herzen Portret van een liefde tussen een Duitse soldaat en een Nederlands meisje (AVRO \'04)

2003: Sprekend Nederland Portret van Nederland dmv. Toespraken (Appel&Honigmann productie)

2003: The last victory / De laatste overwinning Documentaire over de beroemde paardenrace van Siena. Première IDFA \'03 (Joris Ivens Competitie). Prijs: Best director / Infinity Festival, Alba Grand Prize op het Ismailia Int. Filmfestival in Egypte, Gouden Kalf Beste Montage, Gouden Kalf Beste Camera, Nominatie Gouden Kalf Beste Lange Documentaire \'04

2003: Senegal Surplace Roadmovie door Senegal met de wielerronde. als achtergrond. Nederlands Filmfestival \'03 (Appel&Honigmann productie)

2003: Naomi & haar moeder Portret van een 11-jarig meisje en haar manisch-depressieve moeder. IDFA \'03

2002: Kroonprins op Wieringen Documentaire over de ballingschap van de Duitse kroonprins Friedrich Wilhelm op het voormalige eiland Wieringen [1918-’23]. (Appel&Honigmann- productie)

2001: Ilja Repin, schilder van de Russische ziel Documentaire over de 19e eeuwse Russische schilder Ilya Repin n.a.v. de eerste grote tentoonstelling in Groningen. Groninger Museum ’02. Nominatie Gouden Beeld ‘02

2001: Groeten van de Afsluitdijk Filmportret aan de hand van ansichtkaarten. Nederlands Filmfestival ’01 (Appel&Honigmann- productie)

2000: Het beloofde land Documentaire in de reeks De Tien Geboden. Bioscoopuitbreng nov.’00. IDFA ’00. Premio Speciale, Milaan, ’01

2000: 100 Jaar Ajax Documentaire over de geschiedenis van Ajax ter ere van het 100-jarig jubileum

1999: André Hazes/ Zij gelooft in mij Portret van volkszanger André Hazes. Openingsfilm IDFA ’99. Bioscoopuitbreng ’99. Joris Ivens Award ’99. Gouden Kalf-nominatie ’00. Gouden Beeld-nominatie ‘01

1999: Dodengang Documentaire over de laatste vijf soldaten van een loopgraaf uit WO I in België

1997: Vredenhof portret van de vaste groep dagelijkse bezoekers van de gelijknamige begraafplaats in Amsterdam

1993: Johnny Meijer portret van de Amsterdamse accordeonist Johnny Meijer in de laatste weken van zijn leven (nominatie Gouden Kalf \'93)

1987: Radio Daniëlle portret van een Amsterdamse radiopiraat en de vaste luisteraars (Canon City Award \'87 / Beste Eindexamenfilm Filmacademie)