Jan Wolkers

Jan Wolkers (1981)

Naam	Jan Hendrik Wolkers
Geboren	Oegstgeest, 26 oktober 1925
Gestorven	Westermient, Texel, 19 oktober 2007
Functies	schrijver, presentator, beeldend kunstenaar
Bekend van	De achtertuin van Jan Wolkers
Periode actief	1961 - 2007
Jan Wolkers in de media Oeuvre van Jan Wolkers

Jan Wolkers is een bekende Nederlandse schrijver, schilder en beeldhouwer. Hij wordt gerekend tot één van de beste auteurs in de naoorlogse Nederlandse literatuur. Toch voelt Wolkers zich in eerste plaats beeldhouwer in plaats van schrijver.

Jan Wolkers wordt op 26 oktober 1925 geboren in Oegstgeest in een gereformeerd gezin. Hij is de derde van elf kinderen. Op school kan Wolkers zijn draai absoluut niet vinden. In 1938 verlaat hij de MULO en gaat aan het werk in de kruidenierswinkel van zijn vader. Daarna is hij achtereenvolgens dierenverzorger in een laboratorium van de Universiteit Leiden, tuinman en landschapsschilder. In de oorlog verhuist Wolkers naar Leiden, waar hij moet onderduiken. Na de oorlog gaat hij in 1946 in Amsterdam aan de Rijksacademie van Beeldende Kunsten studeren. In 1957 blijkt de kwaliteit van zijn werk zo goed dat hij een beurs ontvangt die hem in staat stelde les te krijgen van de beroemde beeldhouwer Zadkine in Parijs. In de tweede helft van de jaren vijftig begint Wolkers ook met het schrijven van verhalen. In 1961 debuteert bij met de verhalenbundel Serpentina’s petticoat bij de kleine uitgeverij Heijnis. Wolkers schrijft daarna bestsellers als Kort Amerikaans, Terug naar Oegstgeest en Turks fruit. Veel van Wolkers’ boeken zijn succesvol verfilmd.

Jan Wolkers is driemaal getrouwd. In 1947 huwt hij Maria de Roo en krijgt met haar 3 kinderen, twee zoons en een dochter. In 1951 overlijdt zijn dochter door een ongeluk in bad. Deze traumatische gebeurtenis zou Wolkers later verwerken in de roman Een roos van vlees uit 1963. In 1958 is Wolkers kort getrouwd met Annemarie Nauta. Op haar baseert hij het personage van Olga uit het boek Turks Fruit. In 1963 ontmoet Wolkers de op dat moment 17-jarige Karina Gnirrep. In 1980 verhuizen zij van Amsterdam naar de buurtschap Westermient op het eiland Texel en in 1981 trouwen zij met elkaar. In hetzelfde jaar worden hun kinderen, de tweeling Bob en Tom geboren.

Wolkers is een opvallende verschijning in de media. Enorm bekend is zijn bezoek aan Rottumerplaat in 1971. Van 17 tot 24 juli zit hij, op uitnodiging van de VARA, op het kleine waddeneiland. De week voor Wolkers verblijft Godfried Bomans op Rottumerplaat. Hun enige verbinding met de buitenwereld bestaat uit een kort dagelijks radiocontact met VARA-medewerker Willem Ruis, die in een hotel in Warffum verblijft. Vele radioluisteraars horen hoe Bomans bang wordt van de meeuwen en de eenzaamheid. Wolkers daarentegen voelt zich helemaal in zijn element op het stille eiland. Wolkers brengt verslag uit van zijn belevenissen in Groeten van Rottumerplaat (1971) Het dagboek van Bomans verschijnt in Op Reis rond de Wereld en op Rottumerplaat (1972).

In 2002 en 2003 is Wolkers wekelijks te zien in de VPRO kinderserie De achtertuin van Jan Wolkers. Twee seizoenen lang gaat Wolkers voor het programma van Villa Achterwerk op ontdekkingstocht in zijn Texelse achtertuin. Hij geeft daar op zijn eigen onnavolgbare wijze natuurbeschrijvingen van de planten en dieren rondom zijn huis. In dit programma spreekt duidelijk Wolkers’ liefde voor de natuur. Zijn tuin op Texel heeft hij dan ook omgetoverd in een waar natuurparadijs.

In 2007 is hij de auteur van de tekst voor het Het groot dictee der Nederlandse taal. Helaas overlijdt Wolkers in zijn slaap op 19 oktober 2007, twee maanden voor het evenement. Hij zou de tekst anders zelf hebben voorgedragen. Nu leest zijn echtgenote en muze Karina het dictee voor op 19 december 2007. Wolkers voltooide het dictee in augustus. Daarmee wordt het officieel zijn laatst bekende tekst. Het dictee is een echte Wolkers, compleet met bijbel, engelen, seks en 'geschilderde' taal.

Boekverfilmingen

Turks fruit (Paul Verhoeven) (1973)

Kort Amerikaans (Guido Pieters) (1979)

Brandende liefde (Ate de Jong) (1983)

Terug naar Oegstgeest (Theo van Gogh) (1987)

De wet op het kleinbedrijf (Kees Vlaanderen) (1998)

Zomerhitte (Monique van de Ven) (2008)